N�?th�?cạo t�?Sơn La đến với cuộc thi năm 2020 - Ảnh: VĂN CƯỜNG

Cuộc thi Bàn tay vàng thu hoạch m�?cao su do Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam t�?chức hai năm một lần.

K�?thuật cạo, con dao cạo của Việt Nam đã được đánh giá là vào hàng đầu th�?giới hiện nay và khi ông Tổng thư ký Abdul Aziz được xem tận mắt các tay th�?giỏi hàng đầu của ta thi tài thì ch�?có xuýt xoa khen khợi, không nghĩ h�?có th�?đạt đến trình đ�?như vậy.

Tiến sĩ NGUYỄN ANH NGHĨA

Cuộc thi th�?của th�?cạo khắp Đông Dương

"Quá ấn tượng với cuộc thi, ông Kadir đã yêu cầu tôi làm sao phải có phim v�?cuộc thi Bàn tay vàng của Việt Nam đ�?trình chiếu cho lớp tập huấn cán b�?quốc t�?tại Hội ngh�?cao su quốc t�?năm 2018 �?B�?Biển Ngà nhằm giới thiệu cho các nước khác cuộc thi độc đáo này", tiến sĩ Nguyễn Anh Nghĩa - Viện Nghiên cứu cao su Việt Nam - k�?lại.

C�?đến tháng 6 năm chẵn, khắp nơi s�?diễn ra các cuộc thi chọn th�?giỏi t�?cấp t�? rồi thi cấp nông trường, cấp công ty đ�?chọn ra sáu người, gồm năm người thi chính và một người d�?b�? đại diện cho công ty cao su của mình đ�?d�?vòng chung kết do tập đoàn t�?chức vào tháng 12.

Đ�?cây cao su có th�?cho m�?tốt và có thời gian "cống hiến vàng trắng" lâu bền, một miệng cạo ngửa phải đạt đ�?sâu cách tượng tầng t�?1,1mm đến 1,3mm, cạo cạn quá thì ít m�? còn cạo phạm g�?s�?gây u lồi, v�?tái sinh kém. 

Đ�?dày lớp dăm rơi ra phải ch�?t�?1,1mm đến 1,5mm, làm sao đ�?một miệng cạo trong một năm ch�?mất tối đa 18cm v�?cây. Đ�?dốc miệng cạo ngửa là 32 đ�?so với trục ngang. Đường cạo phải đúng đ�?dốc, miệng cạo phải tạo lòng máng vào thân cây đ�?m�?không b�?chảy tràn, vuông tiền, vuông hậu, không lệch miệng, không vượt ranh, không lượn sóng�?/p>

Những k�?thuật cạo m�?c�?ong ong trong đầu khi chúng tôi nghe tiến sĩ Nghĩa giảng giải, và ch�?"giật mình" khi nghe ông nói: "Khó vậy đó, mà vô vòng chung kết nhiều người 15 phút đã cạo được 100 cây rồi, có c�?n�?quot;.

Ban giám khảo chấm phần thi dụng c�?đẹp của các đội năm 2020 - Ảnh: VĂN CƯỜNG

T�?năm 2012, cuộc thi đã m�?rộng thêm cho c�?các công ty t�?Campuchia, Lào và các công ty ngoài Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, tr�?thành cuộc thi chung cho toàn b�?những người biết cạo m�?trên toàn cõi Đông Dương. 

Khoảng hơn 200 thí sinh đến với cuộc thi chung kết của tập đoàn s�?trải qua các phần thi lý thuyết, dụng c�?và thực hành như đã từng thi �?cấp nông trường, cấp công ty. "Riêng k�?thi chung kết tập đoàn, phần thi lý thuyết s�?có b�?đ�?in song ng�?thêm tiếng Lào và tiếng Campuchia. Thi quốc t�?mà", tiến sĩ Nghĩa cười.

Phần thi thực hành là buổi hội thực s�?khi các nông trường theo đội của mình t�?v�?cuộc thi bao gi�?cũng mang theo trống, c�? và hò hét hết mình c�?vũ. Tiếng súng vang lên, trong vòng 20 phút, người th�?phải cạo và đặt chén hứng m�?xong 100 cây cao su đã được ch�?định.

Đây là các cây cao su trong vườn khai thác được ba năm đã được tuyển chọn đồng đều đ�?tạo s�?công bằng cho người thi. Đường cạo là nửa vòng thân cây dài khoảng 25cm với tất c�?các yêu cầu k�?thuật như đã nói �?trên. "Ch�?trật 0,1mm xem như không đạt".

Nhưng 100 cây cạo trong vòng 20 phút thì�?quá d�?đối với những người tới chung kết. Nên vào đầu cuộc thi, h�?còn được phát một c�?vàng đem theo khi cạo. 

15 phút, khi tiếng súng th�?hai vang lên, h�?s�?th�?c�?vàng xuống đ�?xác định mình đã cạo được bao nhiêu cây trong vòng 15 phút. 5 phút còn lại là thời gian đ�?cạo b�?sung đ�?100 cây và đi chỉnh sửa lại chén đựng m�?cho đẹp.

“Bà nội�?Nguyễn Th�?Mơ tham d�?hội thi cạo m�?giỏi do Công ty TNHH MTV cao su Phú Riềng t�?chức năm 2020 - Ảnh: HOÀNG TRẦN

"Bà nội" đem cúp vĩnh viễn v�?cho công ty

Năm 2020, đội Cao su Phú Riềng đã vượt qua đội Cao su Dầu Tiếng đúng 0,5 điểm đ�?đoạt giải nhất chung kết của tập đoàn, tiếp nối bảo v�?hai giải nhất trước đó vào năm 2016, 2018. Tập đoàn cao su đã cho đúc ngay một "cúp vàng vĩnh viễn" cho thành tích ba năm liên tiếp mà lần đầu tiên sau 12 lần t�?chức cuộc thi mới có một công ty đạt được.

Chúng tôi tìm v�?Nông trường 9 của Công ty TNHH MTV cao su Phú Riềng, nơi có đến hai n�?th�?cạo đoạt giải nhì và giải ba cá nhân trong cuộc thi năm 2020, góp công lớn trong chiến thắng giải đồng đội.

"C�?đội tuyển mới được công ty thưởng đi chơi 10 ngày �?Tây Bắc v�? tại dịch COVID-19 d�?quá nên phải dời tới bây gi�?quot;, ch�?Lê Th�?Thương, 37 tuổi, t�?5, Nông trường Long Tân, tiếp chuyện khi trút những xô m�?cuối cùng thu v�?t�?vườn cây bằng những động tác gọn gàng. Năm 2006, ch�?Thương được nhận vào nông trường. 

Đến năm 2012, lần đầu ch�?đạt được thành tích nằm trong sáu người giỏi nhất t�?5, nhưng rớt ngay tại cuộc thi nông trường. Phải đến năm 2014, ch�?Thương mới được gọi tên vào "tháng luyện thi" do Cao su Phú Riềng t�?chức.

"Đó là một tháng mình tập trung, được công ty tr�?lương, ch�?luyện thi lý thuyết và tập cạo �?những cây cao su do vườn ch�?định. Sau một tháng, các thầy trong ban k�?thuật của công ty s�?chọn ra sáu người giỏi nhất lập đội đi thi cấp công ty. 14 người b�?loại sau tháng luyện thi này, nhiều người đã khóc", ch�?Thương k�?

Ch�?Lê Th�?Thương nổi tiếng cạo đẹp, cạo giỏi trong ngành cao su - Ảnh: SƠN LÂM

Lần đầu được thi vòng chung kết, những tiếng trống c�?vũ, hò reo và c�?"tiếng th�?quot; của giám khảo chạy theo quan sát mình cạo từng cây cao su đã khiến ch�?Thương run cầm cập. "Tâm lý lúc ấy còn chưa quen ch�?đông người và không khí náo nhiệt, mình xanh lét mặt mày. Nghe tiếng súng cái đùng hồn vía lên mây", ch�?Thương cười nh�?lại.

Năm đó, ch�?Thương không có giải. Nhưng kinh nghiệm giúp ch�?vào năm 2018 đã đoạt giải ba tập đoàn khi cạo được 96 cây cao su "đúng từng 0,1mm" sau 15 phút. 

Năm 2020, sau 15 phút, ch�?Thương cạo được 97 cây, thua th�?nam thuộc Cao su Dầu Tiếng đoạt giải nhất cá nhân đúng một cây. Nhưng thành tích ấy cũng đ�?đ�?ch�?Thương tr�?thành công nhân n�?từng đoạt giải cao nhất của cuộc thi mà trước nay các th�?nam đều chiếm ưu th�?

Ch�?Thương giỏi là vậy, nhưng người ph�?n�?nổi tiếng nhất trong làng cạo m�?Cao su Phú Riềng là ch�?Nguyễn Th�?Mơ, sinh năm 1980. Tr�?v�?sau k�?du lịch của công ty, ch�?Mơ đang tất bật chuẩn b�?l�?cưới cho con trai đầu. "Nên mọi người c�?trêu mình là bà nội cạo m�?quot;, ch�?Mơ cười vui v�?

T�?năm 2006, ch�?Mơ đã lọt vào đội tuyển của Cao su Phú Riềng. Tr�?năm 2014 và 2016, ch�?đã tham d�?cuộc thi chung kết tập đoàn tám lần. 

"Sau này thi trắc nghiệm thì khỏe rồi. Hồi trước thi lý thuyết còn viết t�?luận, mình thuộc đến từng dấu chấm, dấu phẩy, ch�?nào in hoa. Thi mãi đến năm 2020 mới may mắn được giải ba tập đoàn, đúng là khó thật nh�?quot;, ch�?Mơ lại cười.

Thực t�? những người của công ty đều biết ch�?Mơ đóng góp rất lớn trong việc gi�?"cúp vàng vĩnh viễn" lại cho Cao su Phú Riềng qua các lần tham d�? Bởi khi thi đấu, ch�?Mơ luôn ưu tiên cẩn trọng, không chú ý đến thành tích cá nhân mà tập trung làm sao đ�?không phạm quy, tránh ảnh hưởng thành tích toàn đội.

"Tốc đ�?thì n�?không bằng nam được, nhưng cẩn thận v�?k�?thuật thì n�?hơn. Đó là lý do rất nhiều người n�?đến được chung kết cuộc thi", ch�?Mơ nhận định. Năm nay, "bà nội" cho biết mình s�?tiếp tục c�?gắng đ�?được tham d�?cuộc thi cấp tập đoàn thêm lần nữa "trước khi v�?hưu".

****************

Gi�?đây, đồng bào Tây Bắc trồng cao su đã quen việc tranh th�?cạo m�?lúc sáng sớm hoặc chiều mát, còn lại đ�?đ�?tiếp tục làm thêm nương rẫy�?/p>

K�?tới: Đem "vàng trắng" lên vùng núi địa đầu T�?quốc

Thái Lộc - Sơn Lâm
Theo Báo Tuoitre.vn